Online cursus Stoicisme 8: Het ontwikkelen van zelfdiscipline en wilskracht
Week 3: Marcus Aurelius: het belang van zelfreflectie
Hulp nodig? Klik hierWelkom bij de online cursus Stoïcisme van LeefstijlBeter
Hieronder vind je de achtste les van onze cursus Creëer een stoïcijnse mindset.
Gedurende 52 weken ontvang je elke maandag, woensdag en vrijdag een e-mail met een link naar de cursus. Je komt dan terecht op een pagina als deze met theorie en enkele praktijkopdrachten.
Een cursus Stoïcisme van 52 weken
Waarom duurt de cursus een heel jaar? Omdat het veranderen van je mindset gedragsverandering vereist. Het aanleren van nieuw gedrag (of goede gewoonten) en het afleren van bestaande patronen (of slechte gewoonten) vereist tijd. In ieder geval drie maanden, en als je er een jaar mee aan de slag gaat weet je zeker dat je niet meer terugvalt in oude gewoonten.
Zelfstandig of met begeleiding
Je kunt de cursus geheel zelfstandig doen, maar je hebt ook de mogelijkheid om je te laten begeleiden. Dat kost je niets extra. Als je vragen hebt over de inhoud van de cursus of je loopt in de praktijk tegen zaken aan waarvan je niet weet hoe je er op een stoïcijnse manier mee om moet gaan, dan kun je mij altijd mailen.
Praktijkgerichte cursus
Zorg ervoor dat je dagelijks met de cursus bezig bent en alle tips en adviezen in de praktijk brengt. Alleen zo creëer je een stoïcijnse mindset.
Deze derde week heeft als thema: Marcus Aurelius: het belang van zelfreflectie, en bestaat uit deze 3 lessen:
- Les 7. Dagelijkse reflectie als gereedschap voor zelfverbetering;
- Les 8. Het ontwikkelen van zelfdiscipline en wilskracht (deze les);
- Les 9. Het gebruik van negatieve visualisatie voor emotionele veerkracht.
Heb je vragen of wil je reageren, dan kun je mij te allen tijde persoonlijk mailen: info@leefstijlbeter.nl.
En laat je gerust door mij begeleiden. Ik help je graag bij jouw goede voornemen om een Stoïcijnse mindset te ontwikkelen. Start hieronder met les 8. Succes!
Harrie Kolsteeg
Psycholoog en oprichter LeefstijlBeter
Les 8. Het ontwikkelen van zelfdiscipline en wilskracht
Welkom bij Les 8 van onze cursus Creëer een Stoïcijnse mindset. We richten ons nu op het ontwikkelen van zelfdiscipline en wilskracht.
Marcus Aurelius, de Romeinse keizer en Stoïcijnse filosoof, staat bekend om zijn buitengewone zelfdiscipline en wilskracht. Zijn heerschappij en persoonlijk leven waren doordrenkt met praktijken die deze kwaliteiten weerspiegelden en ze zijn tot op de dag van vandaag relevant als voorbeeld van hoe we onze eigen uitdagingen kunnen aangaan. In deze les verkennen we hoe de stoïcijnse praktijken van Aurelius ons kunnen leren om zelfdiscipline en wilskracht te ontwikkelen, zelfs onder de moeilijkste omstandigheden.
De uitdagingen van een keizer
Als keizer stond Marcus Aurelius voor ongekende uitdagingen die grote zelfdiscipline vereisten. Hij leidde het Romeinse rijk tijdens een periode van militaire conflicten en interne onrust, waaronder de pest epidemie die miljoenen levens eiste. Ondanks deze intense externe druk bleef Marcus toegewijd aan zijn stoïcijnse principes, die hem hielpen gefocust en effectief te blijven als leider.
Marcus’ dagen begonnen voor zonsopgang, waarbij hij uren besteedde aan gebeden en de voorbereiding van zijn geest op de taken van die dag. Daarin kun je zijn enorme elfdiscipline zien. Hij gebruikte deze momenten van stilte om zijn verantwoordelijkheden te overdenken en zich mentaal voor te bereiden op het bevorderen van het welzijn van het volk, ook in tijden van vermoeidheid of ontmoediging.
Stoïcijnse wilskracht in praktijk
Marcus Aurelius’ Meditaties (zijn persoonlijke geschriften), biedt een venster op zijn dagelijkse zelfreflectie en zelfdiscipline. Deze notities onthullen hoe hij zichzelf voortdurend uitdaagde om boven zijn melancholie en ego uit te stijgen, en zich vooral te richten op wat binnen zijn macht lag om te veranderen. Hij benadrukte het belang van acceptatie van wat je niet kunt controleren en het moedig aanpakken van wat je wel kunt sturen. In zijn tijd en omstandigheden uitzonderlijk moedig en een ultieme uiting van Stoïcijnse wilskracht.
Een krachtig voorbeeld van zijn benadering was zijn omgang met tegenstand en tegenslag. Marcus beoefende wat nu bekend staat als de ‘premeditatio malorum’, de voorbedachte rade van het kwaad. Door van tevoren na te denken over potentiële tegenslagen bereidde hij zich voor op de onvermijdelijke moeilijkheden van het leven. Deze techniek hielp hem om emotioneel onverstoorbaar te blijven onder druk en gefocust te blijven op zijn plichten, ongeacht de omstandigheden (zie ook de oefening in les 7).
Lessen voor moderne Stoïcijnen
Als je streeft naar een Stoïcijnse mindset biedt het leven van Marcus Aurelius uitermate waardevolle lessen in het ontwikkelen van zelfdiscipline en wilskracht. Zijn voorbeeld leert ons dat zelfdiscipline niet gaat over het onderdrukken van verlangens, maar over het kiezen van een pad dat in lijn is met onze waarden en doelen, zelfs als dit moeilijk is. Zijn Stoïcijnse oefeningen, zoals dagelijkse zelfreflectie, doelgerichte meditatie en het anticiperen op uitdagingen, kunnen ons in aangepaste vorm helpen bij het leven van onze complexe moderne levens.
In deze les zullen we de principes van Marcus dan ook vertalen naar concrete strategieën en oefeningen die je kunt toepassen om je eigen reservoir van zelfdiscipline en wilskracht te bouwen. Net als Marcus kunnen we leren om onze persoonlijke en professionele uitdagingen met gelijkmoedigheid en doelgerichtheid aan te gaan.
Doelstellingen
1. Inzicht en begrip van de Stoïcijnse zelfdiscipline
- We verdiepen ons inzicht in de Stoïcijnse principes van zelfdiscipline en zien hoe deze essentieel zijn voor het leven in overeenstemming met deugd en reden.
- We illustreren hoe Stoïcijnse zelfdiscipline kan leiden tot verbeteringen in persoonlijke én professionele domeinen, door het bevorderen van een gefocuste en doelgerichte levenshouding.
2. Praktische technieken voor het versterken van zelfdiscipline en wilskracht
- We leren methoden aan om zelfdiscipline te cultiveren door middel van gestructureerde routines en het stellen van haalbare, meetbare doelen.
- We zetten de eerste stappen om krachtige gewoonten te ontwikkelen die zelfdiscipline ondersteunen.
- We ontdekken strategieën om veelvoorkomende valkuilen en verleidingen effectief te weerstaan.
- We integreren enkele oefeningen die gericht zijn op mentale veerkracht, zoals meditatie en mindfulness, om wilskracht te versterken.
3. Consistentie en volharding in de beoefening van zelfdiscipline
- We benadrukken van het belang van dagelijkse consistentie en doorzettingsvermogen als de sleutels tot het handhaven van zelfdiscipline op lange termijn.
- We laten zien hoe regelmatige zelfevaluatie en aanpassing van doelen kunnen bijdragen aan een duurzame praktijk van zelfdiscipline.
- We moedigen je wederom aan om een persoonlijk systeem op te zetten voor het bijhouden van je progressie, zoals een dagboek of het instellen van regelmatige zelfreflectiemomenten.
4. Toepassing van zelfdiscipline in uitdagende situaties
- We bespreken contextuele toepassingen waarin zelfdiscipline essentieel is, zoals in stressvolle werkomgevingen of tijdens persoonlijke tegenslagen.
- We werken enkele scenario’s uit die laten zien hoe effectieve zelfdiscipline kan leiden tot succesvolle uitkomsten in complexe situaties.
5. Cultiveren van zelfdiscipline als een levenslange praktijk
- We zetten uiteen hoe zelfdiscipline bijdraagt aan levenslange persoonlijke groei en continue zelfverbetering.
- We bespreken van de rol van zelfdiscipline in het bevorderen van een gezond en evenwichtig leven, inclusief fysieke, emotionele en mentale gezondheid.
Deel 1: De fundamenten van Stoïcijnse zelfdiscipline
Inleiding
In dit eerste deel van de les richten we ons op de fundamenten van zelfdiscipline zoals die worden gezien binnen de Stoïcijnse filosofie. Het leven van Marcus Aurelius illustreert hoe een diepgeworteld begrip van en toewijding aan Stoïcijnse principes kan leiden tot een leven van orde, doelgerichtheid en veerkracht. We zullen verkennen hoe de Stoïcijnen zelfdiscipline niet alleen zagen als een persoonlijke deugd maar als een essentiële component voor ethisch en doelgericht leven.
Stoïcisme en de rol van zelfdiscipline
Stoïcijnse filosofen beschouwden zelfdiscipline als cruciaal voor het bereiken van eudaimonia, oftewel een welbewust en gelukkig leven. Volgens Marcus Aurelius stelt zelfdiscipline ons in staat om onze passies en emoties te beheersen en in overeenstemming te handelen met de rede. Voor Stoïcijnen betekent zelfdiscipline het vermogen om onze verlangens en impulsen te beheersen, zodat we kunnen leven volgens onze principes, ongeacht de omstandigheden.
Praktische aspecten van Stoïcijnse zelfdiscipline
- 1. Reden als Leidraad: Voor stoïcijnen is de rede de ultieme leidraad voor het leven. Zelfdiscipline wordt gevoed door voortdurend rationeel denken en het afwegen van elke actie tegenover het Stoïcijnse ideaal van rationaliteit en morele integriteit.
- 2. Beheersing van Verlangens: Marcus Aurelius benadrukte het belang van het beheersen van verlangens om vrijheid te bereiken van onrust en extern gedreven ontevredenheid. Dit vereist een constante praktijk van zelfbeheersing, waarbij je leert te verlangen naar alleen dat wat juist en goed is.
- 3. Acceptatie van het onvermijdelijke: Een belangrijk onderdeel van Stoïcijnse zelfdiscipline is het accepteren van dingen die we niet kunnen veranderen. Dit stelt je namelijk in staat om je te concentreren op je eigen acties en reacties, die je wel kunt controleren.
- 4. Reflectie en zelfbewustzijn: Dagelijkse zelfreflectie is van groot belang voor het behouden van zelfdiscipline. Eén Stoïcijnse mindset betekent een leven dat in het teken staat van reflectie. Door reflectie kun je consistent je gedrag evalueren en aanpassen om ervoor te zorgen dat je leeft in overeenstemming met je waarden.
Zelfdiscipline in moderne context
In moderne termen kan zelfdiscipline worden gezien als essentieel voor persoonlijke en professionele ontwikkeling. Het stelt je in staat om doelen te stellen en na te streven, ongeacht afleiding of tegenslag. Zelfdiscipline is ook van belang voor het beheersen van stress en het handhaven van emotioneel evenwicht in uitdagende tijden.
Door deze stoïcijnse principes te doorgronden en te integreren kun je een fundament leggen voor een leven dat niet alleen productief en doelgericht is, maar ook moreel coherent en persoonlijk bevredigend. In de volgende secties zullen we enkele specifieke technieken en strategieën verkennen die je kunt gebruiken om zelfdiscipline te cultiveren en te onderhouden.
Voorbeelden van Stoïcijnse zelfdiscipline in het moderne leven
De Stoïcijnse filosofie biedt tijdloze inzichten die ook in onze hedendaagse context relevant zijn voor het ontwikkelen van zelfdiscipline. Hieronder verkennen we enkele praktische voorbeelden van hoe de vier kernaspecten van Stoïcijnse zelfdiscipline kunnen worden toegepast in het dagelijkse leven.
- Reden als leidraad
In onze snelle, technologiegedreven wereld kan het gemakkelijk zijn om impulsieve beslissingen te nemen op basis van emoties of kortstondige verlangens. De Stoïcijnse praktijk van het gebruiken van de rede als leidraad kan je helpen bij het maken van doordachte beslissingen.
Stel dat je op het punt staat een dure aankoop te doen die je je nauwelijks kunt veroorloven. De Stoïcijnse benadering zou zijn om een stap terug te doen en rationeel te evalueren of deze aankoop echt noodzakelijk is of dat het slechts een kortstondig verlangen is. Je zou jezelf vragen stellen zoals: Draagt dit bij aan mijn langetermijnwelzijn? en Is dit in lijn met mijn financiële doelen? Deze benadering helpt om emotioneel gedreven impulsaankopen te voorkomen.
- Beheersing van verlangens
De constante blootstelling aan reclame en sociale media kan je verlangen naar meer en beter versterken. Het Stoïcijnse principe van het beheersen van verlangens kan je helpen deze invloeden te weerstaan.
Je wordt gebombardeerd met advertenties voor een nieuw model smartphone. In plaats van onmiddellijk toe te geven aan de verleiding om te upgraden, gebruik je zelfdiscipline om te beoordelen of je huidige telefoon nog steeds voldoet aan je behoeften. Dit helpt je om niet te vallen voor de verleiding van constante consumptie en in plaats daarvan tevreden te zijn met wat je al hebt.
- Acceptatie van het onvermijdelijke
Moderne uitdagingen zoals baanonzekerheid of wereldwijde pandemieën kunnen aanzienlijke stress veroorzaken. Het Stoïcijnse principe van het accepteren van wat je niet kunt veranderen, kan je helpen deze stress te verminderen.
Stel dat je te horen krijgt dat er een reorganisatie plaatsvindt op je werk, wat je baanzekerheid bedreigt. In plaats van je over te geven aan angst en bezorgdheid, focus je op wat je wel kunt beheersen, zoals het bijwerken van je cv, netwerken of het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. Deze acceptatie helpt je om proactief te blijven en stress te beheersen.
- Reflectie en zelfbewustzijn
We worden voortdurend afgeleid en daardoor kan het moeilijk zijn om tijd te vinden voor zelfreflectie. Echter, het regelmatig evalueren van je acties en intenties is van groot belang voor het handhaven van zelfdiscipline.
Je besluit om elke avond tien minuten te besteden aan het overdenken van je dag. Tijdens deze reflectie overweeg je vragen zoals: Heb ik vandaag gehandeld volgens mijn principes? en Wat kan ik morgen beter doen? Deze dagelijkse reflectie helpt je om meer afgestemd te blijven op je waarden en bevordert continue persoonlijke groei.
De bovenstaande voorbeelden illustreren hoe je de Stoïcijnse zelfdiscipline kunt integreren in jouw leven. Hierdoor ben je veel beter uitgerust om je doelen na te streven en een meer doelgericht en evenwichtig leven te leiden.
Deel 2: Technieken en gewoonten voor versterkte wilskracht
In dit deel van de cursus richten we ons op het ontwikkelen van praktische vaardigheden en het vormen van gewoonten die bijdragen aan een sterkere wilskracht en zelfdiscipline. We verkennen verschillende technieken die je kunt toepassen om je zelfbeheersing te versterken, verleidingen te weerstaan en je doorzettingsvermogen te verbeteren. Deze methoden zijn geworteld in de Stoïcijnse filosofie en aangepast voor de hedendaagse uitdagingen.
Realistische doelen stellen
Een van de kernprincipes van zelfdiscipline is het vermogen om haalbare doelen te stellen die je motiveren en die je niet overweldigen. Doelen moeten in principe specifiek, meetbaar, haalbaar, relevant en tijdgebonden zijn (SMART-criteria).
- Begin met het definiëren van een langetermijndoel en breek dit vervolgens af in kleinere, beheersbare taken.
- Stel dagelijkse of wekelijkse doelen en monitor je vooruitgang.
- Vier kleine successen om je motivatie te behouden.
Ondersteunende gewoonten ontwikkelen
Gewoontevorming is essentieel voor het behouden van zelfdiscipline. Door positieve gewoonten te creëren, verlaag je de mentale last van dagelijkse beslissingen en vergroot je je vermogen om consistent te handelen.
- Identificeer een kleine gewoonte die je dagelijks kunt uitvoeren en die bijdraagt aan je grotere doel.
- Koppel nieuwe gewoonten aan bestaande routines (bijvoorbeeld mediteren direct na het ontbijt).
- Gebruik eventueel hulpmiddelen zoals apps of reminders om je nieuwe gewoonten te ondersteunen.
Met verleidingen omgaan
Weerstand bieden tegen verleidingen is een cruciale test voor je zelfdiscipline. Het vermogen om impulsen te beheersen kan het verschil maken tussen succes en falen bij het nastreven van je doelen.
- Anticipeer op situaties waarin je geneigd bent van je pad af te wijken.
- Oefen zelfbeheersing in minder uitdagende situaties om je wilskracht te versterken.
- Vermijd omgevingen waar je weet dat je zwakke plekken worden getriggerd.
Het belang van routinematige zelfevaluatie
Regelmatige zelfevaluatie is fundamenteel om te zorgen dat je op koers blijft met je doelen en om aanpassingen te maken waar nodig.
- Houd een dagboek bij waarin je je dagelijkse activiteiten en de keuzes die je maakt noteert.
- Reflecteer wekelijks op je vooruitgang en stel vast wat goed ging en wat beter kan.
- Wees eerlijk tegen jezelf over je zwaktes en wees ook bereid om je aanpak aan te passen.
Consistentie en doorzettingsvermogen
De werkelijke kracht van zelfdiscipline kun je niet alleen afmeten aan eenmalige successen, maar aan de mogelijkheid om op lange termijn consistent en veerkrachtig te blijven.
- Ontwikkel een mentaliteit waarbij je elke dag als een nieuwe kans ziet om je toewijding aan je doelen te vernieuwen.
- Herinner jezelf aan het ‘waarom’ achter je doelen, vooral tijdens momenten als je het moeilijk hebt.
- Zoek ondersteuning bij vrienden, familie of een gemeenschap die jouw aspiraties deelt.
Besef ook hoe belangrijk dit laatste actiepunt kan zijn. Steun van anderen kan – zeker in het begin – het verschil maken. We zijn allemaal gevoelig voor wat anderen van ons vinden. Dat kan een negatieve impact hebben, zoals de gedachte: Wat zullen anderen wel niet van mij denken. Maar dat kan ook een zeer positieve impact hebben, bijvoorbeeld bij aanmoediging: Wat ben jij goed bezig!
De bovenstaande technieken en gewoonten vormen de bouwstenen van een sterke wilskracht en zelfdiscipline. Ze lijken misschien simpel, maar onderschat de kracht ervan niet. Door deze methoden te integreren in je dagelijkse leven bouw je aan een sterk fundament van Stoïcijnse zelfbeheersing dat je helpt om je persoonlijke en professionele doelen te bereiken. In het volgende deel van de cursus zullen we verkennen hoe deze principes kunnen worden toegepast in specifieke scenario’s.
Deel 3: Volharding en consistentie in de praktijk
In dit laatste theoretische deel van les 8 over het ontwikkelen van zelfdiscipline en wilskracht richten we ons op het belang van consistentie en volharding. Deze eigenschappen zijn van belang voor het behalen van langdurige succes en voor het onderhouden van gedragsveranderingen in lijn met de Stoïcijnse principes. We verkennen strategieën en methoden die je helpen om vastberaden en gemotiveerd te blijven, ook als je met tegenslagen geconfronteerd wordt.
Het belang van dagelijkse oefeningen
Zonder regelmatige inspanning kunnen de beste intenties en plannen vervagen. Het dagelijks toepassen van Stoïcijnse principes helpt je om zelfdiscipline tot een tweede natuur te maken.
Strategieën voor dagelijkse praktijk
- Stel dagelijkse routines in: Begin en eindig je dag met een korte reflectie of meditatie die focust op je doelen en de stappen die je nodig hebt om deze te bereiken.
- Gebruik visuele herinneringen: Plaats motiverende notities of citaten op plaatsen waar je ze regelmatig ziet om je te herinneren aan je toewijding aan zelfdiscipline.
- Committeer aan kleine, dagelijkse doelen: Deze zijn makkelijker uit te voeren en geven een gevoel van prestatie dat je motivatie versterkt.
Omgaan met tegenslagen
Tegenslagen zijn onvermijdelijk, maar de manier waarop je ermee omgaat kan je zelfdiscipline maken of breken. Het gebruiken van Stoïcijnse wijsheid om uitdagingen te zien als mogelijkheden voor groei, kan je helpen om veerkrachtig te worden en te blijven.
Technieken om tegenslagen te beheersen
- Analyseer en leer: Wanneer je met een tegenslag te maken krijgt, neem dan de tijd om de situatie te analyseren en er van te leren, in plaats van te reageren met frustratie of ontmoediging.
- Pas aan en pas toe: Gebruik wat je hebt geleerd om je aanpak aan te passen. Dit kan betekenen dat je je doelen moet bijstellen of nieuwe strategieën moet proberen om obstakels te overwinnen.
- Zoek ondersteuning: Soms is het delen van je uitdagingen met anderen of het zoeken naar advies van mentoren een effectieve manier om perspectief te krijgen en nieuwe oplossingen te vinden.
Consistentie in zelfreflectie
Regelmatige zelfreflectie is van het grootste belang voor het onderhouden van zelfdiscipline. Door consequent je gedachten, acties en resultaten te evalueren, ga je jezelf steeds beter begrijpen en kun je je aanpak waar nodig aanpassen.
Methoden voor consistente zelfreflectie
- Houd een gedetailleerd dagboek bij (daar is-ie weer): Noteer je dagelijkse ervaringen, je gedachten over zelfdiscipline en de momenten waarop je wel of niet in lijn met je principes hebt gehandeld.
- Stel wekelijkse review-sessies in: Neem regelmatig (wekelijks) de tijd om je vooruitgang te beoordelen, reflecteer op wat goed ging en wat beter kan.
- Gebruik reflectieve vragen: Stel jezelf regelmatig vragen zoals Hoe trouw was ik vandaag aan mijn waarden? en Wat kan ik doen om morgen beter te presteren?
Door deze Stoïcijnse strategieën toe te passen bouw je aan je zelfdiscipline en wilskracht, en ontwikkel je tevens een levenslange gewoonte van zelfverbetering en persoonlijke groei. Zo werk je constructief aan meesterschap over jezelf en je omgeving, en aan een Stoïcijnse mindset.
Deel 4: Stoïcijnse oefeningen
Hieronder bespreken we enkele Stoïcijnse oefeningen om zelfdiscipline en wilskracht te versterken. Deze oefeningen zijn praktisch en tevens diep geworteld in de Stoïcijnse filosofie. Ze bieden een manier om de principes die we hebben besproken in real-life scenario’s toe te passen. Elk van deze oefeningen helpt bij het cultiveren van een mentaliteit die bevorderlijk is voor persoonlijke groei en veerkracht.
Oefening 1: Uitzicht van bovenaf
Doel: Deze oefening helpt je om perspectief te krijgen op je problemen en omstandigheden, door ze te bekijken in een breder kosmisch of maatschappelijk perspectief.
- Neem een moment om jezelf mentaal te verheffen boven je huidige situatie. Stel je voor dat je vanuit een hoog punt naar beneden kijkt op je leven en je woonplaats (en misschien zelfs op de aarde).
- Overweeg de relatieve significantie van je dagelijkse zorgen vanuit dit brede perspectief.
- Reflecteer op hoe deze visie je kan helpen om meer geduld en minder impulsiviteit in je acties te brengen.
Oefening 2: Contemplatie op tijdelijkheid
Doel: Deze oefening helpt je om de tijdelijke aard van zowel moeilijkheden als successen te erkennen, en moedigt tegelijkertijd een gelijkmoedige benadering van het leven aan.
- Neem dagelijks een moment om te mediteren op de tijdelijkheid van het leven. Denk na over de vergankelijkheid van zowel goede als slechte tijden.
- Overweeg hoe deze kennis je kan helpen om niet te overdreven op te gaan in het moment, maar eerder een constante en beheerste reactie te behouden.
Oefening 3: Dagelijkse zelfoverdenking
Doel: Deze oefening bevordert zelfkennis en bewustzijn, wat belangrijk is voor het ontwikkelen van zelfdiscipline.
- Sluit elke dag af met een zelfreflectie-sessie waarin je jouw acties en beslissingen van die dag beoordeelt.
- Vraag jezelf af: Heb ik vandaag gehandeld in overeenstemming met mijn principes? en Wat kan ik morgen beter doen?
- Gebruik deze inzichten om jezelf voortdurend te verfijnen en je aanpak aan te passen.
Oefening 4: Praktijk van Askesis
Doel: Train jezelf in zelfbeheersing en uithoudingsvermogen door bewust ongemak te ondergaan.
- Kies bewust voor minder comfortabele opties in je dagelijks leven, zoals het nemen van koude douches, het vasthouden aan een strikt dieet of het beoefenen van ‘digitale detox’.
- Reflecteer op hoe deze praktijken je vermogen om grotere uitdagingen te weerstaan kunnen versterken.
Oefening 5: Visualisatie van obstakels
Doel: Versterk mentale voorbereiding op toekomstige uitdagingen door deze vooraf te visualiseren.
- Besteed regelmatig tijd aan het visualiseren van potentiële uitdagingen en obstakels die je kunt tegenkomen.
- Stel je voor hoe je elk obstakel met kalmte en rationaliteit kunt overwinnen.
- Gebruik deze visualisaties om een mentaal plan te ontwikkelen voor hoe je effectief kunt reageren wanneer deze situaties werkelijkheid worden.
Oefening 6: Retrospectieve avondmeditatie
Doel: Reflecteren op de dag om inzicht te krijgen in je gedrag en beslissingen, en om jezelf te corrigeren waar nodig.
- Besteed elke avond 10-15 minuten aan het overdenken van de gebeurtenissen van de dag.
- Evalueer de momenten waarop je handelde volgens Stoïcijnse principes en de momenten waarop je dat niet deed.
- Stel specifieke doelen voor hoe je de volgende dag je ‘zwakheden’ kunt aanpakken en je sterke punten kunt versterken.
Oefening 7: Ochtendintentie
Doel: Begin de dag met een duidelijke intentie om je focus en zelfdiscipline te versterken.
- Sta elke ochtend een paar minuten eerder op om je dag bewust te beginnen.
- Stel een duidelijke intentie of doel voor de dag; dit kan iets zijn als: Vandaag zal ik geduldig zijn in mijn interacties, of Vandaag zal ik werken aan mijn project zonder uitstel.
- Gebruik deze intentie als een leidraad voor je acties gedurende de dag.
Oefening 8: Reflectie van Stoïcijnse figuren
Doel: Inspiratie putten uit historische of hedendaagse voorbeelden van stoïcijnen om je eigen praktijk te verbeteren.
- Kies regelmatig een figuur uit de Stoïcijnse geschiedenis (zoals Seneca, Epictetus of Marcus Aurelius) of een hedendaags figuur die volgens jou Stoïcijnse principes belichaamt.
- Lees over hun leven en overdenk hoe zij uitdagingen met zelfdiscipline en wilskracht aanpakten.
- Reflecteer op hoe je hun benaderingen kunt toepassen in je eigen leven.
Oefening 9: Uitdaging van onverschilligheid
Doel: Oefenen met het Stoïcijnse concept van ‘onverschilligheid’ tegenover dingen die buiten je controle liggen.
- Identificeer een aspect van je leven dat je frustratie bezorgt, maar waar je weinig of geen controle over hebt.
- Oefenen bewust in het loslaten van je emotionele reacties op deze situatie; herinner jezelf eraan dat alleen je reacties binnen je macht liggen.
- Houd je vooruitgang bij en merk op hoe deze oefening je helpt meer gemoedsrust en focus op je eigen acties te krijgen.
Deze oefeningen helpen je bij het verdiepen van je begrip van Stoïcijnse principes en bij het versterken van je vermogen om met meer discipline en bewustzijn door het leven te gaan. Door regelmatig te oefenen zul je merken dat je beter met uitdagingen kunt omgaan en je doelen kunt bereiken met een kalme en vooraf bepaalde aanpak.
Afsluiting
In deze les hebben we ons verdiept in het fundament en de praktische toepassing van zelfdiscipline en wilskracht, geïnspireerd door de Stoïcijnse filosofie en het leven van Marcus Aurelius. We hebben de aspecten van het stellen van realistische doelen, het ontwikkelen van ondersteunende gewoonten, het effectief omgaan met verleidingen en het belang van consistentie en volharding besproken. Daarnaast hebben we verschillende Stoïcijnse oefeningen aangereikt die gericht zijn op het versterken van je mentale veerkracht en zelfbeheersing.
Reflectie
Nu we aan het einde van Les 8 zijn gekomen is het belangrijk om nog even stil te staan bij wat we hebben geleerd en hoe we deze inzichten kunnen toepassen op ons dagelijks leven. Deze reflectie zal je helpen de principes van zelfdiscipline en wilskracht te internaliseren en effectief toe te passen.
- 1. Overweeg hoe je nieuwe begrip van zelfdiscipline invloed kan hebben op je dagelijkse besluitvorming en prioriteiten. Denk na over situaties waarin je deze principes al hebt toegepast en situaties waarin je misschien hebt gefaald maar kunt verbeteren.
- 2. Reflecteer op je gewoonten. Welke gewoonten denk je dat het meest nuttig zullen zijn in je eigen leven? Zijn er gewoonten die je misschien al hebt geprobeerd te implementeren? Hoe kun je deze versterken of beter integreren?
- 3. Overdenk de verleidingen en uitdagingen waar je regelmatig mee te maken hebt. Hoe kun je de besproken technieken gebruiken om deze beter te beheersen? Zijn er specifieke strategieën die je wilt uitproberen de komende weken?
- 4. Reflecteer op je eigen vermogen om consistent te zijn in je inspanningen en door te zetten wanneer dingen moeilijk worden. Welke methoden of motivaties heb je gevonden die jou helpen volharden? Hoe kun je deze versterken?
Persoonlijke groei en toekomstige doelen
Denk eens na over hoe je de geleerde lessen kunt gebruiken om niet alleen een meer gedisciplineerd individu te worden, maar ook om je persoonlijke en professionele doelen te bereiken. Stel jezelf de volgende vragen:
- Wat zijn mijn langetermijndoelen en hoe kan verhoogde zelfdiscipline mij helpen deze te bereiken?
- Zijn er specifieke gebieden in mijn leven waar ik meer zelfdiscipline moet ontwikkelen?
- Hoe kan ik de Stoïcijnse oefeningen regelmatig integreren om mijn zelfbeheersing en wilskracht te onderhouden en te verbeteren?
Deze vragen zijn niet alleen bedoeld om je te helpen reflecteren, maar ook om actie te stimuleren. Zelfdiscipline is niet iets eenmaligs; het is een voortdurend proces van leren, toepassen en aanpassen. Door regelmatig te reflecteren op je voortgang en doelen kun je ervoor zorgen dat je op het juiste pad blijft en voortdurend verbetert.
Neem deze reflectie serieus en neem de tijd om echt na te denken over hoe je de principes van zelfdiscipline en wilskracht kunt integreren in elk aspect van je leven.
Vooruitblik
In de volgende les zullen we een andere krachtige Stoïcijnse techniek verkennen: negatieve visualisatie. Deze oefening helpt je om je emotionele veerkracht te versterken door je mentaal voor te bereiden op mogelijke tegenslagen. Je zult leren hoe deze techniek je niet alleen helpt om beter bestand te zijn tegen toekomstige uitdagingen, maar ook hoe het je kan helpen om meer waardering te hebben voor het huidige moment en de dingen die je vaak als vanzelfsprekend beschouwt.
Aanmoediging
Ga rustig verder met het integreren van de geleerde lessen over zelfdiscipline en wilskracht. Ik wil je graag aanmoedigen om geduldig en toegewijd door te blijven gaan op je pad naar een Stoïcijnse mindset. De ontwikkeling van zelfdiscipline is een voortdurend proces dat inzet en tijd vereist. Je bouwt aan een sterkere en meer veerkrachtige versie van jezelf. Sta jezelf dan ook toe om trots te zijn op je vooruitgang en blijf nieuwsgierig en enthousiast over de mogelijkheden die de Stoïcijnse principes je bieden.
Ga door met oefenen, blijf reflecteren en wees bereid om je aan te passen en te groeien. Je bent op een waardevolle reis die niet alleen je eigen leven kan transformeren, maar ook een positief effect heeft op de mensen om je heen. Kijk alvast uit naar onze volgende les, waar we dieper ingaan op hoe we ons kunnen voorbereiden op de onvermijdelijkheden van het leven met behulp van negatieve visualisatie.
Als je wilt dat ik je persoonlijk begeleidt of als je vragen hebt, laat het me weten. Blijf oefenen, blijf reflecteren en blijf groeien.
Met vriendelijke groet,
Harrie Kolsteeg
Psycholoog en oprichter LeefstijlBeter
Introductie tot een Stoïcijnse mindset
Praktiseren van dankbaarheid en tevredenheid
Het begrijpen van onze emoties
De macht van perceptie
Toepassingen emotionele controle
Ontwikkelen van zelfdiscipline
Wil je begeleid worden bij de cursus, heb je vragen? Neem contact op
We willen graag met je in contact komen om jou maximaal te ondersteunen om je doelen te bereiken en om onze cursussen te verbeteren. Heb je vragen, wil je reageren, wil je een positieve review geven? Vul het formulier in en je krijgt een persoonlijk bericht. Alvast bedankt!
"*" geeft vereiste velden aan