Wat zou een stoïcijn doen als hij in een ruzie met een familielid belandt?

Wanneer je in een ruzie met een familielid belandt, is het gemakkelijk om meegezogen te worden door emoties. Woede, frustratie en gekwetstheid kunnen de overhand nemen en leiden tot uitspraken en handelingen waar je later misschien spijt van hebt. Door stoïcijns gedrag kun je anders omgaan met deze situatie. Kies bewust voor reflectie en zelfbeheersing.

Accepteer de situatie

Een stoïcijn zou allereerst de realiteit van de situatie accepteren. Je zit midden in een ruzie en dat is nu eenmaal zo. Ruzies, meningsverschillen en spanningen horen bij het leven. Vecht niet tegen het feit dat er een conflict is, maar aanvaard het als een gegeven. Dit betekent niet dat je het conflict moet goedkeuren, maar dat je de situatie als (neutraal) uitgangspunt neemt voor je verdere handelen.

Beheers je emoties

De volgende stap is het beheersen van je emoties. In plaats van impulsief te reageren, zou een stoïcijn zichzelf afvragen: “Wat ligt binnen mijn controle?” Neem dus even de tijd – een enkele seconde is al voldoende – om jezelf af te vragen waar jij invloed op kunt hebben. Je eigen emoties en reacties liggen over het algemeen binnen je controle. Neem een moment om diep adem te halen, kalmeer jezelf en zet een stap terug. Vraag jezelf af: “Wat zou een wijze en rechtvaardige reactie zijn?”

Zoek naar begrip

Een belangrijk onderdeel van stoïcijns gedrag is empathie. Probeer je voor zover mogelijk te verplaatsen in de ander. Wat is de reden achter hun boosheid? Wat denk je dat zij voelen? Dit hoeft niet te betekenen dat je hun gedrag goedkeurt, maar dat je probeert te begrijpen waar het vandaan komt. Empathie kan de scherpte uit het conflict halen en helpt je om rustiger te reageren.

Communiceer helder en respectvol

Als je je eigen emoties onder controle hebt en de situatie van het moment hebt geaccepteerd, is het tijd om helder en respectvol te communiceren. Gebruik zogenaamde ‘ik-boodschappen’ om je gevoelens en standpunten uit te leggen zonder de ander aan te vallen. Bijvoorbeeld: “Ik voel me gekwetst door wat er is gezegd en ik wil graag begrijpen waarom dit zo is gebeurd.”

Zoek naar een gezamenlijke oplossing

Een stoïcijn zou zich richten op het vinden van een constructieve oplossing. Richt je niet op winnen of verliezen, maar op het herstellen van jullie relatie en het vinden van een mogelijke middenweg. Wat kunnen jullie allebei doen om de situatie te verbeteren (en toekomstige conflicten te voorkomen)?

Leer van de ervaring

Na afloop van de ruzie is het belangrijk om op jezelf te reflecteren. Wat heb je geleerd over jezelf en de ander? Hoe kun je in de toekomst beter omgaan met soortgelijke situaties? Een stoïcijn ziet immers elke uitdaging als een kans voor persoonlijke groei. Hou het familielid buiten dit proces van reflectie. Dring het niet op. Wees wijs. Gun jezelf de kans om te groeien.

Door te reflecteren, je emoties te beheersen, empathie te tonen, helder en respectvol te communiceren en te zoeken naar gezamenlijke oplossingen, kun je als een hedendaagse stoïcijn omgaan met een ruzie met een familielid. Het vraagt wel oefening en zelfdiscipline van je om tot dit stoïcijnse gedrag te komen, maar de beloning die je ervoor krijgt is het meer dan waard. Verdieping in je familierelaties en meer innerlijke rust.

Harrie Kolsteeg
Psycholoog en stoïcisme deskundige

Terug naar het overzicht